بررسی اثرات جهت و درجه شیب بر کیفیت خاک در جنوب شرق مشهد
نویسندگان
چکیده مقاله:
چکیده مبسوطسابقه و هدف: توپوگرافی به عنوان یکی از عوامل خاکسازی در قالب جهت و موقعیت شیب بر ویژگیهای فیزیکی خاک موثر است. جهت شیب از طریق تاثیر بر روی رطوبت، دما و فعالیت ریزجانداران خاک باعث تغییر ماده آلی خاک در جهتهای مختلف شیب و باعث ایجاد تفاوت در کیفیت خاک میشود. درجات مختلف شیب نیز از طریق انتقال رسها و ماده آلی به قسمتهای پایین شیب و تغییر در جرم مخصوص ظاهری، کیفیت خاک را تحت تاثیر قرار میدهند (15). بررسی کیفیت خاک به منظور حداکثر بهرهبرداری کشاورزی با حداقل تخریب زیست محیطی و جلوگیری از فرسایش خاک ضروری است. هدف از این پژوهش بررسی کیفیت خاک در درجات مختلف دو جهت شمالی و جنوبی در حوضه سد طرق درجنوب شرق مشهد بود. مواد و وروشها: برای ارزیابی کیفیت خاک، تعداد ۴۰ نمونه خاک ازعمق ۰ تا ۳۰ سانتیمتری دو جهت شمالی و جنوبی در شیبهای کمتر از ۱۰%، ۱۰ تا ۲۰ %، ۲۰ تا ۳۰ % و بیشتر از ۳۰ % از حوضه سد طرق واقع در جنوب شرق مشهد برداشته شد. از هر درجه شیب ۵ نمونه برداشته شد و ویژگیهایی مثل درصد ماده آلی خاک، جرم مخصوص ظاهری، مقدار آهک، نسبت جذب سدیم (SAR)، میانگین وزنی قطر خاکدانهها، رس و سیلت قابل پراکنش در آب، درصد شن، سیلت و رس خاک، واکنش خاک و شاخص پایداری ساختمان خاک (SI) اندازهگیری شدند. نمره مربوط به هر ویژگی بر اساس توابع نمرهدهی و وزن هر ویژگی از تقسیم سهم هر ویژگی بر مجموع سهم تمام ویژگیها به وسیله نرم افزارJMP4 محاسبه شد، سپس شاخص کیفیت خاک بر اساس مجموع حاصلضرب نمره هر ویژگی در وزن آن محاسبه گردید. نتایج و بحث: بر اساس نتایج این پژوهش، همبستگی بین شاخص کیفیت خاک با ماده آلی، آهک، رس و سیلت قابل پراکنش در آب، سیلت و رس مثبت و با شن و میانگین وزنی قطر خاکدانهها منفی و معنیدار در سطح یک درصد به دست آمد. مقدارعددی شاخص کیفیت خاک در شیب شمالی به طور معنیداری بیشتر از شیب جنوبی بود. علت بیشتر بودن شاخص کیفیت خاک در جهت شمالی شیب در محدوده بهینه قرار داشتن اکثر ویژگیها نسبت به جهت جنوبی شیب است. بین درجات مختلف شیب جنوبی با هم تفاوت معنی داری وجود نداشت، ولی در جهت شمالی بین درجات مختلف شیب با شیب ۲۰ تا۳۰% تفاوت معنیداری مشاهده شد و مقادیر کیفیت خاک در این شیب کمتر از سایرشیبها بود.نتیجهگیری: در این پژوهش کیفیت خاک بیشتر تحت تاثیر جهت شیب بود و درجات مختلف شیب تاثیری بر روی کیفیت خاک نداشتند.
منابع مشابه
بررسی اثر درجه و جهت شیب بر کیفیت خاک و فرسایش پذیری خاک-های جنوب غرب مشهد (مطالعات موردی: حوضه سد طرق)
بررسی کیفیت خاک به منظور حداکثر بهره برداری کشاورزی با حداقل تخریب زیست محیطی و جلوگیری از فرسایش خاک ضروری است. هدف از این پژوهش بررسی کیفیت خاک در دو جهت شیب شمالی و جنوبی و در شیب های کمتر از??درصد، ??-?? درصد،??-?? درصد و بیشتر از ?? درصد در حوضه سد طرق درجنوب غرب مشهد بود. ویژگی های مورد بررسی در این پژوهش شامل درصد ماده آلی خاک، جرم مخصوص ظاهری، مقدار آهک، نسبت جذب سدیم (sar)، میانگین وزن...
تغییرپذیری فرسایش سطحی و دانهبندی ذرات خاک نسبت به جهت و درجه شیب دامنه در منطقه نیمهخشک در غرب زنجان
Soil erosion by surface runoff introduced as surface erosion is one of the main mechanisms of land degradation in the hill slopes. Slope characteristics including aspect and gradient can control the differences of soil properties along the hillslope. This study was conducted to investigate the effect of slope aspect and gradient on variations of some soil properties in the short slopes. Five hi...
متن کاملتغییرات برخی پارامترهای کیفیت خاک بر اثر تغییر کاربری اراضی در موقعیتهای مختلف شیب اراضی لسی در شرق استان گلستان
امروزه نرخ سریع رشد جمعیت سبب شده تا پوشش های طبیعی سطح زمین به خصوص جنگل ها توسط بشر تخریب شده و جهت تولید محصولات کشاورزی زیر کشت برده شوند. متصاعد شدن مقادیر قابل توجه کربن و گازهای گلخانه ای از آثار نامطلوب معضل تغییر کاربری های طبیعی اراضی است. به منظور بررسی تغییرات پارامترهای مختلف کیفیت خاک در نتیجه تغییر کاربری، اراضی لسی و شیبدار شرق استان گلستان واقع در حوزه آبخیز آق سو انتخاب شد. ...
متن کاملاثرات تغییر کاربری اراضی بر شاخص های کیفیت خاک در شرق استان اردبیل
اثرات تغییر کاربری اراضی بر کیفیت خاک در منطقه فندقلوی استان اردبیل در سه کاربری مجاور هم جنگل، مرتع و زراعی بررسی گردید. سی نمونه خاک از هر کاربری برداشته و برخی شاخصهای کیفی در آنها اندازهگیری شد. در اثر تغییر کاربری اراضی جنگلی به مرتعی و زراعی بهترتیب میانگین کربن آلی از 8/5 به 08/3 و 24/2 درصد، نیتروژن از 46/0 به 22/0 و 11/0 درصد، میانگین وزنی قطر خاکدانهها از 28/1 به 97/0 و 35/0 میل...
متن کاملبررسی شاخصهای تفرق خاک و ارتباط تکامل خاک - زمیننما در اقلیم خشک جنوب شرق ایران
اطلاع در مورد تغییرات مکانی خاک از نظر اندازهگیری تنوع خاک، امکان برآورد کیفیت و تنوع در نقشههای خاک را ارائه میدهد. شاخصهای تنوع و مدلهای توزیع فراوانی ابزار آماری است که اکولوژیستها در دهههای اخیر برای تجزیه و تحلیل قواعد ذاتی نهادهای مختلف محیطی به کار گرفتهاند. در این پژوهش، بررسی روابط بین تکامل خاک-زمیننما و سطوح ژئومرفیک مختلف و همچنین شاخصهای تنوع خاک و روابط بین سطح و شاخصها...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 23 شماره 2
صفحات 301- 310
تاریخ انتشار 2016-05-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023